1 Krn 1, 5-23
- "Synowie" w języku hebr. może zaznaczyć "potomkowie". Nadto imiona w
tych rodowodach często oznaczają nazwy ludów, krajów, nawet miast. Por.
Rdz 5,1-32.
1 Krn 1, 6 - Inni popr.: "Difat" (por. Rdz 10,3).
1 Krn 1, 7 - Por. Rdz 10,4.
1 Krn 1, 9 - Hebr.: Szeba.
1 Krn 1, 12 - Popr. wg Am 9,7. Inni zostawiają tu szyk z Rdz 10,14.
1 Krn 1, 17 - Dod. wg Rdz 10,23.
1 Krn 1, 27 - Por. Rdz 11,10-26; Rdz 17,5.
1 Krn 1, 28 - Por. Rdz 16,15; Rdz 21,1-4; Rdz 25,13.
1 Krn 1, 32 - "Ketury" - por. Rdz 25,1-4.
1 Krn 1, 35-53 - Por. Rdz 36,10-43.
1 Krn 1, 40 - Rdz 36,23 ma: Alwan.
1 Krn 1, 41 - LXX dodaje: "i Acholibama, córka Any"; por. Rdz 36,25.
1 Krn 1, 42 - Popr. wg Rdz 36,27 (LXX).
1 Krn 1, 50 - Por. Rdz 36,39. Lepiej czytać "Hodar" oraz "córki Matreda, syna Mezahaba" (LXX, syr.).
1 Krn 1, 51 - Rdz 36,40 ma: Alwa.
1 Krn 2, 1 - Por. Rdz 35,23-26.
1 Krn 2, 3 - Por. Rdz 38,2-5.
1 Krn 2, 7 - Czytaj: "Syn Zimriego: Karmi, a syn Karmiego: Akar..." - część rkp ma: "Akan" (por. Joz 7,1).
1 Krn 2, 11 - Por. Lb 1,7; Rt 4,19-22 (w rkp. "Szalmon" lub "Szalma"; Mt 1,4nn).
1 Krn 2, 18 - "Za żonę" - popr. wg przekł. starożytnych.
1 Krn 2, 23 - Por. Lb 32,41n; popr. wg LXX.
1 Krn 2, 24 - LXX Wlg: "A gdy umarł Chesron, wszedł Kaleb do Efraty. Miał też Chesron żonę Abię, która mu urodziła Aschura, ojca Tekui".
1 Krn 2, 25 - Por. 1 Sm 27,10.
1 Krn 2, 29 - Popr. wg przekł. staroż.
1 Krn 2, 30 - LXX (B) i rkp: "Efraim".
1 Krn 2, 42 - Hebr.: "i synów Mareszy"; popr. wg 2 Krl 2,18n; Joz 14,13nn; Joz 15,44.
1 Krn 2, 46 - Popr. wg LXX; hebr.: Gazeza.
1 Krn 2, 49 - Por. Joz 15,16-19.
1 Krn 2, 50 - Por. 1 Krn 2,19; 1 Krn 4,1n.
1 Krn 2, 51 - Tu zatrzymujemy brzmienie hebr. ze względu na kontekst; poza tym miejscem stosujemy spolszczone "Betlejem".
1 Krn 2, 52 - Popr. Na podstawie 1 Krn 4,2; 1 Krn 8,6 i LXX. Inni popr. inaczej.
1 Krn 2, 53 - Por. Sdz 13,2; Sdz 18,2.
1 Krn 2, 55 - Tekst różnie popr.; por. Lb 24,21; 2 Krl 10,15.
1 Krn 3, 1 - Por. 2 Sm 3,2-5.
1 Krn 3, 5 - Por. 1 Krn 14,3-7; 2 Sm 5,14-16. "Batszeby" - hebr. Ma : "Bat-Szua" - omyłkowo.
1 Krn 3, 6.8 - Popr. wg 1 Krn 14,5.
1 Krn 3, 9 - Por. 2 Sm 13,1n.
1 Krn 3, 15 - Raczej "Joachaz" (rkp, LXX).
1 Krn 3, 22 - Por. Ezd 8,3.
1 Krn 4, 1 - W znaczeniu potomków, por. 1 Krn 2,3-7.
1 Krn 4, 9 - Por. 1 Krn 2,55; Rdz 35,18; hebr. Oseb = "ból".
1 Krn 4, 12 - Popr. wg LXX i 1 Krn 2,55. Hebr.: "Rekah".
1 Krn 4, 13 - Dodane na podst. przekł. staroż.
1 Krn 4, 14 - Imię to znaczy: "Dolina Rzemieślników".
1 Krn 4, 17 - Dodane ze względu na wiersz następny.
1 Krn 4, 23 - Inni widzą tu imiona pospolite: "parków", "zagród".
1 Krn 4, 33 - Popr. wg LXX i Joz 19,8. Ostatnia część tego wiersza i wiersz następny różnie popr.
1 Krn 4, 38 - Por. Lb 1,2.
1 Krn 4, 41 - Tekst popr.: zob. 2 Krn 20,1; 2 Krn 26,7; inni zatrzymują "mieszkania" lub "kryjówki".
1 Krn 5, 1 - Por. Rdz 35,22; Rdz 49,4.
1 Krn 5, 2 - Por. Rdz 49,10.
1 Krn 5, 3 - Por. Rdz 46,9; Lb 26,5n.
1 Krn 5, 6 - Popr. wg LXX. Zob. przypis do 1 Krn 5,22.
1 Krn 5, 8 - Por. Lb 32,38.
1 Krn 5, 11 - Por. Rdz 46,16; Lb 26,15-18; Pwt 3,10n; Joz 13,24-28.
1 Krn 5, 16 - "Sirionu" - popr. zamiast hebr. Szaron; "krańcach" = inni popr. za tłum. staroż.: "aż po ich krańce".
1 Krn 5, 19 - Por. 1 Krn 1,31; Rdz 25,15.
1 Krn 5, 22 - Tj. asyryjskiej za Tiglat-Pilsera III, który w r. 732 przed Chr. podbił królestwa Damaszku i Samarii.
1 Krn 5, 26 - Popr. Wg LXX; por. 2 Krl 15,19.29.
1 Krn 5, 27 - Wlg tu zaczyna rozdz. 6. Kronikarz podaje listę arcykapłanów z pokolenia Lewiego aż do niewoli babilońskiej; por. Rdz 46,11.
1 Krn 5, 28 - Por. Wj 6,18.
1 Krn 5, 29 - Por. Lb 26,59n.
1 Krn 5, 34 - Por. 2 Sm 15,36.
1 Krn 5, 40 - Por. Ag 1,1; Ezd 7,1.
1 Krn 6, 1 - Por. Lb 3,17-20. "Gerszom" albo "Gerszon"; to samo imię nosił najstarszy syn Mojżesza.
1 Krn 6, 12 - Por. 1 Sm 1,1.20. Jest to ojciec Samuela.
1 Krn 6, 13 - Dodane wg 1 Sm 8,2.
1 Krn 6, 14 - Por. Wj 6,19; Lb 26,57n.
1 Krn 6, 33 - Por. Lb 3,6-9; Lb 4,1-33.
1 Krn 6, 38 - Por. 2 Sm 8,17; 2 Sm 15,36.
1 Krn 6, 39-66 - Por. Joz 21,4-12.
1 Krn 6, 43 - Inni popr.: "Cholon".
1 Krn 6, 45 - Inni dod. wg 1 Krn 21,19: "z ich pastwiskami".
1 Krn 7, 1 - Por. Rdz 46,13; Lb 26,23nn; Sdz 10,1.
1 Krn 7, 6 - Por. 1 Krn 8,1n; Rdz 46,21; Lb 26,38.
1 Krn 7, 8 - Por. Joz 21,18.
1 Krn 7, 12 - Inne brzmienie w Lb 26,39; Rdz 46,23. Inni popr. "Ira" na "Dana".
1 Krn 7, 13 - Por. Rdz 30,4-8; Rdz 46,24n; Lb 26,48-50.
1 Krn 7, 15 - Popr. wg 1 Krn 7,12.
1 Krn 7, 16 - Musiała to być inna kobieta niż wspomniana w 1 Krn 7,15.
1 Krn 7, 18 - Por. Sdz 6,11.
1 Krn 7, 20 - Por. Lb 26,35.
1 Krn 7, 23 - Gra słów: "w niedoli".
1 Krn 7, 24 - Por. Joz 16,3.
1 Krn 7, 25 - Popr. wg LXX.
1 Krn 7, 26 - Popr. Lb 1,10.
1 Krn 7, 27 - Popr. wg Wj 33,11.
1 Krn 7, 30 - Por. Rdz 47,17; Lb 26,44.46; Joz 19,24-31.
1 Krn 7, 31 - Por. Lb 26,45.
1 Krn 8, 1 - "Beniamin": Rdz 46,21; Lb 26,38-41; por. 1 Krn 7,6; "Achrach" = Achiram (Lb 26,38).
1 Krn 8, 3 - Por. Sdz 3,15n.
1 Krn 8, 7 - Tekst skażony; niektórzy odnoszą to do Ehuda (Sdz 3,15-28; por. Oz 9,9).
1 Krn 8, 13 - Por. 1 Krn 7,23.
1 Krn 8, 28 - Por. 1 Krn 9,34; Ne 11,4-9.
1 Krn 8, 29 - Por. 1 Krn 9,35; 1 Krn 21,29.
1 Krn 8, 30 - Dod. wg 1 Krn 9,36.
1 Krn 8, 33 - Por. 1 Krn 9,39-44; 1 Sm 14,49-51.
1 Krn 8, 38 - Rkp, LXX, syr.: "jego pierworodny". Por. 1 Krn 9,44.
1 Krn 8, 40 - Rys znamienny Beniaminitów; por. 1 Krn 12,2; 2 Krn 14,7; 2 Sm 1,22.
1 Krn 9, 2 - Zob. przypis do 1 Krn 6,33. Osiedlenie Izraelitów w Palestynie i Jerozolimie po niewoli babilońskiej odbywało się małymi grupami; por. Ne 11,3-24.
1 Krn 9, 23 - W czasie, gdy był on jeszcze w Gibeonie.
1 Krn 9, 31 - Por. Kpł 2,4-7; Kpł 6,14; Kpł 7,9.
1 Krn 9, 35-44 - = 1 Krn 8,29-38.
1 Krn 9, 41 - LXX, Wlg, syr. dod.: "i Achaz"; por. 1 Krn 8,35.
1 Krn 10, 1-12 - Por. 1 Sm 31,1-13.
1 Krn 10, 3 - Inni tłum.: "i został zraniony przez łuczników".
1 Krn 10, 11 - "Mieszkańcy" popr.; por. 1 Sm 31,11.
1 Krn 10, 13 - por. 1 Sm 28,3-25; 2 Sm 2,4; 2 Sm 5,1-3.
1 Krn 11, 1-3 - Zob. przypis do 2 Sm 5,1nn.
1 Krn 11, 3 - Por. 1 Sm 16,1-13; 2 Sm 5,1-3.
1 Krn 11, 4-9 - Por. 2 Sm 5,6-10.
1 Krn 11, 8 - Por. 2 Sm 5,9.
Jest to umocnione, sztuczne wzniesienie, cytadela; tutaj: twierdza
jebusyckiej Jerozolimy na południowo-wschodnim zboczu wzgórza Ofel.
Autor przypisuje Dawidowi rekonstrukcję wałów obronnych i twierdzy
Millo, Joabowi zaś tylko odbudowę części mieszkalnej Jerozolimy.
1 Krn 11, 10-47 - Por. 2 Sm 23,8-39, wraz z przypisami.
1 Krn 11, 11 - Inni popr. wg przekł. staroż.: "Trójki".
1 Krn 11, 14 - Popr. wg 2 Sm 23,12.
1 Krn 11, 20 - Popr. wg 2 Sm 23,18.
1 Krn 11, 33 - Wyraz popr.
1 Krn 11, 46 - Nazwa różnie popr.
1 Krn 11, 47 - Nazwa popr.
1 Krn 12, 2 - Por. 1 Krn 8,40.
1 Krn 12, 4 - Wlg: 1 Krn 12,4, wskutek czego w hebr. numeracja dalszych wierszy tego rozdz. jest o jeden wyższa niż w Wlg.
1 Krn 12, 7 - Nazwa popr.
1 Krn 12, 15 - Inni tłum.: "najmniejszy z nich wart był stu, a największy - tysiąc [ludzi]".
1 Krn 12, 19 - LXX, Wlg dodają: "i rzekł".
1 Krn 12, 20 - To samo szerzej w 1 Sm rozdz. 29 [->1 Sm 29,1]: Filistyni odesłali Dawida i jego wojsko, obawiając się zdrady z jego strony.
1 Krn 12, 23 - Wyrażenie hebr. na oznaczenie stopnia najwyższego = "obóz ogromny".
1 Krn 12, 24 - Por. zasadę podziału z Lb rozdz. 1-3 [->Lb 1,1]; Lb rozdz. 26 [->Lb 26,1].
1 Krn 12, 39 - Autor uważa Dawida za tego, który zjednoczył całego Izraela.
1 Krn 13, 1-14 - Por. 2 Sm 6,1-11 wraz z przypisami.
1 Krn 13, 5 - "Szichor" - Wadi-el-Arisz, potok stanowiący południową granicę Palestyny; "Wejście do Chamat" - zob. Lb 13,21.
1 Krn 13, 6 - Dawna nazwa Kiriat-Jearim; por. Joz 18,14.
1 Krn 13, 9 - Boisko do młócenia zboża pod gołym niebem, sposobem ludów wschodnich.
1 Krn 15, 2 - Por. Lb 1,50.
1 Krn 15, 12 - Przez obmycia rytualne, spożywanie potraw sakralnych i zachowanie wstrzemięźliwości (Kpł 22,2n; Lb 11,18; 1 Sm 21,5n).
1 Krn 15, 15 - Por. Lb 7,9.
1 Krn 15, 18 - Popr.; hebr.: Jaazjel.
1 Krn 15, 20 - Tłum. przybliżone. Inni: "z tłumikiem".
1 Krn 15, 21 - Inni tłum.: "dyrygowali" lub "akompaniowali".
1 Krn 15, 22 - Inni tłum.: "w prorokowaniu", rozumiejąc je o sakralnym śpiewie i muzyce.
1 Krn 15, 25-29 - Por. 2 Sm 6,12-16.
1 Krn 16, 1-6 - Por. 2 Sm 6,17-19.
1 Krn 16, 5 - Popr.; hebr.: Jejel.
1 Krn 16, 8-22 - = Ps 105[104],1-15.
1 Krn 16, 15 - Popr. wg Ps 105[104],8; hebr.: "pamiętajcie".
1 Krn 16, 23-33 - = Ps 96[95] [->Ps 96[95],1].
1 Krn 16, 29 - Zob. przypis do Ps 96[95],9.
1 Krn 16, 34-36 - = Ps 106[105],1.47n.
1 Krn 16, 38 - Jedutun, znany z tytułów Ps 39[38] [->Ps 39[38],1]; Ps 62[61] [->Ps 62[61],1]; Ps 77[76] [->Ps 77[76],1]. Prawdopodobnie jest to Etan. Od niego pochodzili lewici za czasów Nehemiasza (Ne 11,17).
1 Krn 16, 43 - Por. 2 Sm 6,19n.
1 Krn 17, 1-27 - Por. 2 Sm 7,1-29 wraz z przypisami.
1 Krn 17, 10 - Tzn. "założę ci dynastię". Tekst popr.; hebr.: "Oznajmiam ci i Pan ci dom zbuduje" (por. 2 Sm 7,11).
1 Krn 17, 24 - Popr. wg 2 Sm 7,26.
1 Krn 18, 1-17 - Por. 2 Sm 8,1-18 wraz z przypisami.
1 Krn 18, 3 - Inni: "Soby [leżącej] za Chamat"; dosł.: "w Chamat".
1 Krn 19, 1-19 - Por. 2 Sm 10,1-19.
1 Krn 19, 3 - Tekst skażony, popr. wg 2 Sm 10,3. Inni inaczej popr. lub tłumaczą.
1 Krn 19, 4 - Inni tłum.: "aż do pasa".
1 Krn 20, 1 - Por. 2 Sm 11,1; 2 Sm 12,26-31.
1 Krn 20, 2 - Por. 2 Sm 12,30n wraz z przypisem.
1 Krn 20, 2 - "Króla" - inni zmieniają 2 samogłoski i popr. na "Milkoma": wówczas waga korony staje się bardziej prawdopodobna.
1 Krn 20, 3 - Tłum. przypuszczalne.
1 Krn 20, 4-8 - Por. 2 Sm 21,18-22.
1 Krn 21, 1-30 - Por. 2 Sm 24,1-25.
1 Krn 21, 1 - Autor precyzując teologicznie bliższą przyczynę faktu przypisuje szatanowi to, co 2 Sm 24,1 odnosi do Boga jako pierwszej przyczyny wszystkich rzeczy.
1 Krn 21, 5 - Inne liczby podaje 2 Sm 24,9. Por. 1 Krn 27,24: już sam autor mógł uważać te liczby za nie odpowiadające rzeczywistości.
1 Krn 21, 15 - W 2 Sm 24,16 imię to brzmi" "Aureuna".
1 Krn 21, 23 - Zob. Iz 28,27n.
1 Krn 21, 26 - Por. 1 Krl 18,38.
1 Krn 22, 1 - Jest to już ołtarz stały w odróżnieniu od ołtarza dawniejszego, prowizorycznego.
1 Krn 22, 2 - są to Kananejczycy (Wj 12,48n), prozelici (2 Krn 30,25), Żydzi z zagranicy (Ezd 1,4), obce ludy (Iz 60,10). Por. 1 Krl 5,31n.
1 Krn 22, 8 - Por. 1 Krn 28,3; Rdz 9,4-6; Kpł 17,11.14.
1 Krn 22, 9 - Hebr.: szalom = pokój.
1 Krn 22, 10 - Por. 1 Krn 17,11-14.
1 Krn 22, 14 - Suma tutaj podana jest zapewne wyolbrzymiona. Przypuszczalnie chodzi tu o sykle, nie o talenty.
1 Krn 23, 1 - Por. 1 Krl 1,1-40.
1 Krn 23, 3 - por. Lb 4,3. Potem wiek przynajmniej 20 lat był wymagany do służby lewickiej (1 Krn 23,24.27).
1 Krn 23, 5 - Tekst popr. wg LXX i Wlg; inni inaczej popr. lub zachowują hebr.: "sprawiłem".
1 Krn 23, 6 - Por. Lb 3,17.
1 Krn 23, 7-23
- Nowa organizacja i funkcje lewitów zostały dostosowane do stałego
miejsca kultu. Odpadły bowiem funkcje przenoszenia Namiotu Spotkania.
1 Krn 23, 13 - Trzy zasadnicze funkcje kapłańskie (por. Kpł 6,19; Lb 6,22-27; Lb 16,7n).
1 Krn 23, 31 - Por. Lb rozdz. 28n [->Lb 28,1].
1 Krn 24, 1 - Por. Lb 3,2-4; 2 Krn 5,12; 2 Krn 8,14.
1 Krn 24, 3
- Za czasów Dawida było dwóch arcykapłanów: Abiatar z rodu Itamara i
Sadok z rodu Eleazara. Salomon usunął Abiatara z Jerozolimy do Anatot,
za to, że nie popierał jego kandydatury do tronu. Od czasu ród Sadoka
dziedziczy urząd arcykapłański, ród zaś Abiatara usunął się w cień.
1 Krn 24, 4 - Dosł.: "głów (lub dowódców) mężczyzn".
1 Krn 24, 6 - Tłum. przybliżone; wg 1 Sm 22,20 Achimelek był ojcem Abiatara.
1 Krn 24, 7-18 - Por. Ne 12,1-7.
1 Krn 24, 10 - Do tej klasy należał później Zachariasz, ojciec św. Jana Chrzciciela (Łk 1,5).
1 Krn 24, 13 - Inni popr. za rkp na "Iszbaala".
1 Krn 24, 23 - Imię dodane na podstawie kilku rkp.
1 Krn 25, 1 - Por. 1 Krn 16,37.41n.
1 Krn 25, 3 - Brak w hebr. Por. 1 Krn wiersz 17.
1 Krn 25, 5 - Tłum. przybliżone. Inni tłum.: dla grania na rogu podczas słów Bożych.
1 Krn 25, 14 - Zazwyczaj poprawia się na "Asareela" (1 Krn 25,2).
1 Krn 26, 1 - Por. 1 Krn 9,17-27; "Ebiasaf" popr. zamiast "Asaf" wg 1 Krn 9,19.
1 Krn 26, 4 - Por. 1 Krn 15,21; 2 Sm 6,10n.
1 Krn 26, 13 - Por. 1 Krn 9,24.
1 Krn 26, 15 - Tłum. przybliżone.
1 Krn 26, 16 - Inni tłum.: "komnaty".
1 Krn 26, 18 - Tłum. przybliżone.
1 Krn 26, 20 - Tekst popr.
1 Krn 26, 21 - Zob. 1 Krn 23,7n.
1 Krn 26, 27 - Por. Lb 31,48-54.
1 Krn 26, 29 - Por. 1 Krn 15,22.
1 Krn 26, 30 - Por. 1 Krn 27,17.
1 Krn 27, 1 - Tu i w następnych wierszach: 1 Krn 23,2-15 hufiec występuje jako kolejna zmiana.
1 Krn 27, 2 - Por. 1 Krn 11,11.
1 Krn 27, 4 - Por. 1 Krn 11,12, gdzie zapewne jest lepiej.
1 Krn 27, 5 - Por. 1 Krn 12,28 (Wlg: w. 27).
1 Krn 27, 7 - Por. 2 Sm 2,18-23.
1 Krn 27, 24 - Por. 1 Krn rozdz. 21 [->1 Krn 21,1].
1 Krn 27, 33 - Por. 2 Sm 15,31n.
1 Krn 28, 3 - Por. 1 Krn 22,8.
1 Krn 28, 6 - Por. 1 Krn 17,12; 1 Krn 22,10; Ps 89[88],27n.
1 Krn 28, 11 - Por. Wj 25,9; Ez rozdz. 40n [->Ez 40,1].
1 Krn 28, 12 - Por. Ez rozdz. 42 [->Ez 42,1].
1 Krn 28, 13 - Por. 1 Krn 26,20.
1 Krn 28, 17 - Por. Wj 27,3; Lb 4,14.
1 Krn 29, 2 - Inni popr.: "malachitowe".
1 Krn 29, 4 - Zob. 1 Krn 22,14.
1 Krn 29, 6-9 - Por. Lb rozdz. 7 [->Lb 7,1].
1 Krn 29, 11 - Tzn. król. Tak za 8 rkp i Wlg; hebr.: "Tobie przystoi podnosić głowę ponad wszystko".
1 Krn 29, 15 - Dosł.: "Obcymi".
1 Krn 29, 22 - "Przed Panem" - por. Wj 24,11; "namaścili... arcykapłana" - por. 1 Krl 1,39; 1 Krl 2,26.35 (tu skrót myślowy).
1 Krn 29, 27 - Por. 1 Krl 2,11.