Wydawnictwo Pallottinum Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu
 
1 List do Tesaloniczan
Adres
1
Paweł, Sylwan i Tymoteusz1 do Kościoła Tesaloniczan w Bogu Ojcu i Panu Jezusie Chrystusie. Łaska wam i pokój!
Dziękczynienie za łaski
Zawsze dziękujemy Bogu za was wszystkich, wspominając o was nieustannie w naszych modlitwach, pomni przed Bogiem i Ojcem naszym na wasze dzieło wiary, na trud miłości i na wytrwałą nadzieję w Panu naszym Jezusie Chrystusie. Wiemy, bracia przez Boga umiłowani, o wybraniu waszym, bo nasze głoszenie Ewangelii wśród was nie dokonało się przez samo tylko słowo, lecz przez moc i przez Ducha Świętego, z wielką siłą przekonania. Wiecie bowiem, jacy byliśmy dla was, przebywając wśród was.
Uznanie dla postawy adresatów
A wy, przyjmując słowo pośród wielkiego ucisku, z radością Ducha Świętego, staliście się naśladowcami naszymi i Pana, by okazać się w ten sposób wzorem dla wszystkich wierzących w Macedonii i Achai2. Dzięki wam nauka Pańska stała się głośna nie tylko w Macedonii i Achai, ale wasza wiara w Boga wszędzie dała się poznać, tak że nawet nie trzeba nam o tym mówić. Albowiem oni sami opowiadają o nas, jakiego to przyjęcia doznaliśmy od was i jak nawróciliście się od bożków do Boga, by służyć Bogu żywemu i prawdziwemu 10 i oczekiwać z niebios Jego Syna, którego wzbudził z martwych, Jezusa, naszego wybawcę od nadchodzącego gniewu3.
 
Wstęp
 

1 Tes 1, 1 - Współpracownicy Apostoła znani z Dz i Listów (Dz 15,22; 1 Kor 4,17; 2 Kor 1,19; 1 Tm 1,2; 2 Tm 1,2). "Sylwan" w Dz nosi skrócone imię: Sylas.

1 Tes 1, 7 - Por. Dz 17,1-18; 2 Kor 1,1.

1 Tes 1, 10 - W dniu sądu (por. Dz 17,31; Rz 5,9).

O działalności Apostoła w Tesalonice
2
Sami bowiem wiecie, bracia, że nasze przyjście do was nie okazało się daremne. Chociaż ucierpieliśmy i - jak wiecie - doznaliśmy zniewagi w Filippi, odważyliśmy się w Bogu naszym głosić Ewangelię Bożą wam, pośród wielkiego utrapienia1. Upominanie zaś nasze nie pochodzi z błędu ani z nieczystej pobudki, ani z podstępu2, lecz jak przez Boga zostaliśmy uznani za godnych powierzenia nam Ewangelii, tak głosimy ją, aby się podobać nie ludziom, ale Bogu, który bada nasze serca3. Nigdy przecież nie posługiwaliśmy się pochlebstwem w mowie - jak wiecie - ani też nie kierowaliśmy się ukrytą chciwością, czego Bóg jest świadkiem4, nie szukając ludzkiej chwały ani pośród was, ani pośród innych. A jako apostołowie Chrystusa mogliśmy być dla was ciężarem5, my jednak stanęliśmy pośród was pełni skromności, jak matka troskliwie opiekująca się swoimi dziećmi. Będąc tak pełni życzliwości dla was, chcieliśmy wam dać nie tylko naukę Bożą, lecz nadto dusze nasze, tak bowiem staliście się nam drodzy. Pamiętacie przecież, bracia, naszą pracę i trud. Pracowaliśmy dniem i nocą, aby nikomu z was nie być ciężarem6. Tak to wśród was głosiliśmy Ewangelię Bożą. 10 Sami jesteście świadkami i Bóg także, jak zachowywaliśmy się święcie, sprawiedliwie i nienagannie pośród was wierzących. 11 Wiecie: tak każdego z was zachęcaliśmy i zaklinaliśmy, jak ojciec swe dzieci7, 12 abyście postępowali w sposób godny Boga8, który was wzywa do swego królestwa i chwały. 13 Dlatego nieustannie dziękujemy Bogu, bo gdy przyjęliście słowo Boże, usłyszane od nas, przyjęliście je nie jako słowo ludzkie, ale - jak jest naprawdę - jako słowo Boga, który działa w was wierzących. 14 Bracia, wyście się stali naśladowcami Kościołów Boga, które są w Judei w Chrystusie Jezusie, ponieważ to samo, co one od Żydów, wyście wycierpieli od rodaków. 15 Żydzi zabili Pana Jezusa i proroków, i nas także prześladowali. A nie podobają się oni Bogu i sprzeciwiają się wszystkim ludziom. 16 Zabraniają nam przemawiać do pogan celem zbawienia ich; tak dopełniają zawsze miary swych grzechów. Ale przyszedł na nich ostateczny gniew Boży9.
Zamiary i troski Apostoła
17 My zaś, bracia, rozłączeni z wami na krótki czas, nie sercem, ale tylko niemożliwością oglądania was, bardzo gorąco pragnęliśmy widzieć was osobiście. 18 Dlatego chcieliśmy przybyć do was, zwłaszcza ja, Paweł, jeden raz i drugi, ale przeszkodził nam szatan. 19 Ale jakaż jest nasza nadzieja albo radość, albo wieniec chwały? Czyż nie wy nią będziecie przed Panem naszym Jezusem Chrystusem w chwili Jego przyjścia?10 20 Wy bowiem jesteście dla nas chwałą i radością.

1 Tes 2, 2 - Por. Dz 16,20-24; Dz 17,1-9.

1 Tes 2, 3 - Por. 2 Kor 7,2.

1 Tes 2, 4 - Jr 11,20.

1 Tes 2, 5 - Por. Dz 20,33.

1 Tes 2, 7 - Materialnym lub przez nadużywanie powagi apostolskiej.

1 Tes 2, 9 - Por. Dz 20,34; 1 Kor 4,12.

1 Tes 2, 11 - Por. Dz 20,31.

1 Tes 2, 12 - Por. Ef 4,1; Flp 1,27.

1 Tes 2, 16 - Por. Mt 23,32n; Rz 2,5
.

1 Tes 2, 19 - Por. Flp 2,16; Flp 4,1; 2 Tes 1,4.

Posłannictwo Tymoteusza
3
Dlatego nie mogąc tego znosić, postanowiliśmy sami1 pozostać w Atenach, a Tymoteusza, brata naszego i sługę Bożego w głoszeniu Ewangelii Chrystusa, wysłaliśmy, aby was utwierdził i umocnił w waszej wierze2, tak aby nikt się nie chwiał pośród tych ucisków. Po to bowiem, jak wiecie, zostaliśmy ustanowieni. Albowiem gdy pośród was przebywaliśmy, zapowiadaliśmy wam, że będziemy cierpieć ucisk, co też, jak wiecie, się stało3. Dlatego nie mogąc tego dłużej znosić, posłałem [go], aby zbadał wiarę waszą, czy przypadkiem nie zwiódł was kusiciel i czy trud nasz nie okazał się daremny. Teraz - kiedy Tymoteusz od was wrócił do nas4 i kiedy doniósł nam radosną wieść o wierze i miłości5 waszej, a i o tym, że zawsze zachowujecie o nas dobrą pamięć i że bardzo pragniecie nas zobaczyć, podobnie jak my was - zostaliśmy dzięki wam, bracia, pocieszeni: przez wiarę waszą we wszelkiej potrzebie i naszym ucisku. Teraz bowiem ożyliśmy, gdy wy przy Panu stoicie. Jakież bowiem podziękowanie możemy za was Bogu złożyć, za radość, jaką mamy z powodu was przed Bogiem naszym? 10 Gorąco modlimy się we dnie i w nocy, abyśmy mogli was osobiście zobaczyć i abyśmy mogli dopełnić tego, czego brak waszej wierze.
Modlitwa o wzajemną miłość
11 Drogę naszą do was niech utoruje sam Bóg, Ojciec nasz, i Pan nasz Jezus! 12 A Pan niech pomnoży liczbę waszą i niech spotęguje waszą wzajemną miłość dla wszystkich, jaką i my mamy dla was; 13 aby serca wasze utwierdzone zostały jako nienaganne w świętości wobec Boga, Ojca naszego, na przyjście Pana naszego Jezusa wraz ze wszystkimi Jego świętymi6.

1 Tes 3, 1 - Por. Dz 17,14nn. Określenie to zapewne dotyczy Pawła i Sylwana.

1 Tes 3, 2 - Por. Dz 17,14n; 2 Kor 1,1.

1 Tes 3, 4 - Por. Dz 14,22.

1 Tes 3, 6 - "Do nas" - por. Dz 18,5; "miłości" - na opuszczenie "nadziei" między "wiarą" a "miłością" (jak np. w 1 Kor 13,13) może wpłynęło to, że adresaci źle rozumieli tę cnotę. Por. 2 Tes 1,3.

1 Tes 3, 13 - Por. 1 Kor 1,8; Flp 1,10. Apostoł czyni tu aluzję do powtórnego przyjścia Chrystusa (paruzji), o czym niebawem będzie mówił obszerniej. Niektóre rkp i starożytne przekłady kończą tę modlitwę liturgicznym "Amen".

Zasady świętości życia
4
A na koniec, bracia, prosimy i zaklinamy was w Panu Jezusie: według tego, coście od nas przejęli w sprawie sposobu postępowania i podobania się Bogu - jak już postępujecie - stawajcie się coraz doskonalszymi! Wiecie przecież, jakie nakazy daliśmy wam przez Pana Jezusa. Albowiem wolą Bożą jest wasze uświęcenie: powstrzymywanie się od rozpusty, aby każdy umiał utrzymywać ciało własne1 w świętości i we czci, a nie w pożądliwej namiętności, jak to czynią nie znający Boga poganie. Niech nikt w tej sprawie nie wykracza i nie oszukuje brata swego2, albowiem jak wam to przedtem powiedzieliśmy, zapewniając uroczyście: Bóg jest mścicielem tego wszystkiego. Nie powołał nas Bóg do nieczystości, ale do świętości. A więc kto [to] odrzuca, nie człowieka odrzuca, lecz Boga, który przecież daje wam swego Ducha3 Świętego. Nie jest rzeczą konieczną, abyśmy wam pisali o miłości braterskiej, albowiem Bóg was samych naucza, abyście się wzajemnie miłowali4. 10 Czynicie to przecież w stosunku do wszystkich braci w całej Macedonii. 11 Zachęcam was jedynie, bracia, abyście coraz bardziej się doskonalili i starali zachować spokój, spełniać własne obowiązki i pracować własnymi rękami, jak to wam nakazaliśmy. 12 Wobec tych, którzy pozostają na zewnątrz5, zachowujcie się szlachetnie, a nie będzie wam potrzeba nikogo.
O powtórnym przyjściu Chrystusa6
13 Nie chcemy, bracia, waszego trwania w niewiedzy co do tych, którzy umierają7, abyście się nie smucili jak wszyscy ci, którzy nie mają nadziei. 14 Jeśli bowiem wierzymy, że Jezus istotnie umarł i zmartwychwstał, to również tych, którzy umarli w Jezusie8, Bóg wyprowadzi wraz z Nim. 15 To bowiem głosimy wam jako słowo Pańskie, że my, żywi, pozostawieni na przyjście Pana, nie wyprzedzimy tych, którzy pomarli9. 16 Sam bowiem Pan zstąpi z nieba na hasło i na głos archanioła, i na dźwięk trąby Bożej, a zmarli w Chrystusie powstaną pierwsi10. 17 Potem my, żywi i pozostawieni, wraz z nimi będziemy porwani w powietrze, na obłoki naprzeciw Pana, i w ten sposób zawsze będziemy z Panem11. 18 Przeto wzajemnie się pocieszajcie tymi słowami!

1 Tes 4, 4 - Dosł.: "naczynie swe". Niektórzy na podstawie użycia tego terminu przez rabinów odnoszą go do ciała żony.

1 Tes 4, 6 - Aluzja do cudzołóstwa.

1 Tes 4, 8 - Ez 36,27; Ez 37,14.

1 Tes 4, 9 - Por. Jr 31,33nn; J 13,34; J 15,12.

1 Tes 4, 12 - Określenie niechrześcijan.

1 Tes 4, 13-17 - Nauka o drugim przyjściu Chrystusa, czyli paruzji, stanowiła między innymi również przedmiot katechezy apostolskiej. Wzbudziła ona zrozumiały niepokój w umysłach Tesaloniczan, uzasadniony ówczesnymi poglądami judaizmu - według nich wyczekiwano przyjścia Mesjasza i "końca czasów", czyli zmiany panujących na świecie stosunków. Nadto opis paruzji określony był niemal zawsze w barwach apokaliptycznych (por. 1 Tes 4,16). Zatem nawróceni na chrześcijaństwo Żydzi wyczekiwali owego przyjścia Chrystusa według pojęć i wyobrażeń judaistycznych. Pozornie wydawać się może, że i św. Paweł wraz z innymi oczekuje bliskiego nastania paruzji. Tymczasem biorąc pod uwagę całokształt poglądów eschatologicznych Apostoła (por. Rz 13,11n; 1 Kor 7,29-32; 1 Kor 15,51nn; 1 Kor 16,22; 2 Kor 5,1-4; Flp 4,5; 2 Tm 4,6nn; Hbr 9,27n), stwierdzić należy: 1. Św. Paweł wyrażał jedynie chęć doczekania dnia paruzji, ale 2. nigdy nie nauczał, że dzień triumfalnego przyjścia Chrystusa obliczony jest na najbliższą przyszłość, czy też że on i jego wierni dożyją tego dnia.

1 Tes 4, 13 - Dosł.: "zasypiają" (tak stale do końca urywku).

1 Tes 4, 14 - Dosł.: "przez Jezusa" (por. Rz 14,7n; 1 Kor 15,18.22; Ap 14,13).

1 Tes 4, 15 - Por. 1 Kor 15,51.

1 Tes 4, 16 - Por. 1 Kor 15,23.52.

1 Tes 4, 17 - Por. J 12,26; J 17,24.

Niespodziane nadejście dnia ostatecznego
5
Nie potrzeba wam, bracia, pisać o czasach i chwilach. Sami bowiem dokładnie wiecie, że dzień Pański przyjdzie tak, jak złodziej w nocy1. Kiedy bowiem będą mówić: «Pokój i bezpieczeństwo» - tak niespodzianie przyjdzie na nich zagłada, jak bóle na brzemienną, i nie ujdą2. Ale wy, bracia, nie jesteście w ciemnościach, aby ów dzień miał was zaskoczyć jak złodziej. Wszyscy wy bowiem jesteście synami światłości i synami dnia. Nie jesteśmy synami nocy ani ciemności. Nie śpijmy przeto jak inni, ale czuwajmy i bądźmy trzeźwi! Ci, którzy śpią, w nocy śpią, a którzy się upijają, w nocy są pijani. My zaś, którzy do dnia należymy, bądźmy trzeźwi, odziani w pancerz wiary i miłości oraz hełm nadziei zbawienia3. Ponieważ nie przeznaczył nas Bóg, abyśmy zasłużyli na gniew, ale na osiągnięcie zbawienia przez Pana naszego Jezusa Chrystusa, 10 który za nas umarł, abyśmy, czy żywi, czy umarli4, razem z Nim żyli. 11 Dlatego zachęcajcie się wzajemnie i budujcie jedni drugich, jak to zresztą czynicie.
Zasady ładu społecznego chrześcijan
12 Prosimy was, bracia, abyście uznawali tych, którzy wśród was pracują, którzy przewodzą wam i w Panu was napominają. 13 Ze względu na ich pracę otaczajcie ich szczególną miłością! Między sobą zachowujcie pokój! 14 Prosimy was, bracia, upominajcie niekarnych, pocieszajcie małodusznych, przygarniajcie słabych, a dla wszystkich bądźcie cierpliwi! 15 Uważajcie, aby nikt nie odpłacał złem za złe, zawsze usiłujcie czynić dobrze sobie nawzajem i wobec wszystkich! 16 Zawsze się radujcie, 17 nieustannie się módlcie! 18 W każdym położeniu dziękujcie, taka jest bowiem wola Boża w Jezusie Chrystusie względem was. 19 5 Ducha nie gaście, 20 proroctwa nie lekceważcie! 21 Wszystko badajcie, a co szlachetne - zachowujcie! 22 Unikajcie wszystkiego, co ma choćby pozór zła6.
Zakończenie
23 Sam Bóg pokoju niech was całkowicie uświęca, aby nienaruszony duch wasz, dusza i ciało7 bez zarzutu zachowały się na przyjście Pana naszego Jezusa Chrystusa. 24 Wierny jest Ten, który was wzywa: On też tego dokona. 25 Bracia, módlcie się także i za nas! 26 Pozdrówcie wszystkich braci pocałunkiem świętym! 27 Zaklinam was na Pana, aby list ten został odczytany wszystkim braciom.
28 Łaska Pana naszego Jezusa Chrystusa z wami!

1 Tes 5, 2 - Por. Mt 24,43nn; 2 P 3,10; Ap 3,3; Ap 16,15.

1 Tes 5, 3 - Por. Jr 4,31.

1 Tes 5, 8 - Iz 59,17; Ef 6,14.17.

1 Tes 5, 10 - Dosł.: "czy czuwamy, czy śpimy"; por. Rz 14,8n.

1 Tes 5, 19 - Mowa o charyzmatach. Por. 1 Kor rozdz. 14 [->1 Kor 14,1].

1 Tes 5, 22 - Inni tłum.: "wszelkiego rodzaju zła".

1 Tes 5, 23 - Trzy te terminy oznaczają całego odkupionego człowieka: ciało, duszę i życie nadprzyrodzone.