Biblia Tysiąclecia

Pieśń nad Pieśniami

Tytuł

1 Pieśń nad Pieśniami Salomona

Pieśń Pierwsza¹

Oblubienica:

2 Niech mnie ucałuje pocałunkami swych ust!
Bo miłość twa przedniejsza od wina².
3 Woń twych pachnideł słodka,
olejek rozlany - imię twe,
dlatego miłują cię dziewczęta.
4 Pociągnij mnie za sobą! Pobiegnijmy!³
Wprowadź³ mnie, królu, w twe komnaty!
Cieszyć się będziemy i weselić tobą,
i sławić twą miłość nad wino;
[jakże] słusznie cię miłują!
5 Śniada jestem, lecz piękna,
córki jerozolimskie,
jak namioty Kedaru⁴,
jak zasłony Szalma⁴.
6 Nie patrzcie na mnie, żem śniada,
że mnie spaliło słońce.
Synowie mej matki rozgniewali się na mnie,
postawili mnie na straży winnic:
a ja mej własnej winnicy⁵ nie ustrzegłam.
7 O ty, którego miłuje dusza moja,
wskaż mi, gdzie pasiesz swe stada,
gdzie dajesz im spocząć w południe,
abym się nie błąkała
wśród stad twych towarzyszy.

Chór:

8 Jeśli nie wiesz⁶, o najpiękniejsza z niewiast,
pójdź za śladami trzód
i paś koźlęta twe
przy szałasach pasterzy.

Oblubieniec:

9 Do zaprzęgu⁷ faraona
przyrównam cię, przyjaciółko moja.
10 Śliczne są lica twe wśród wisiorków,
szyja twa wśród korali.
11 Wisiorki zrobimy ci złote
z kuleczkami ze srebra.

Oblubienica:

12 Gdy król wśród biesiadników przebywa,
nard mój rozsiewa woń swoją⁸.
13 Mój miły jest mi woreczkiem mirry
wśród piersi mych położonym⁹.
14 Gronem henny¹⁰ jest mi umiłowany mój
w winnicach Engaddi.

Oblubieniec:

15 O jak piękna jesteś, przyjaciółko moja,
jak piękna,
oczy twe jak gołębice!

Oblubienica:

16 Zaiste piękny jesteś, miły mój,
o jakże uroczy!
Łoże nasze z zieleni.

Oblubieniec:

17 Belkami domu naszego są cedry,
a cyprysy ścianami¹¹.

Wstęp

Pnp 1, 2 - Pieśń PIERWSZA (Pnp 1,2-2,7) - interpretacja alegoryczna - Izrael: Modlitwa o wyprowadzenie z niewoli babilońskiej, o wprowadzenie do świątyni jerozolimskiej i o odnowienie przymierza (Pnp 1,4). Mimo win własnych i ucisku Chaldejczyków ("synowie mej matki") naród nie utracił swego wybraństwa (Pnp 1,5n). Modlitwa o wskazanie drogi powrotu (Pnp 1,7n). Wznowienie stosunku bliskości i miłości (Pnp 2,3-7). Kościół: Pragnienie zjednoczenia z Bogiem, dobrem najwyższym (Pnp 1,2n). Tylko Chrystus może pociągnąć i wprowadzić do życia (Pnp 1,4). Ludzkość nigdy nie utraciła całkowicie swej piękności (Pnp 1,5n). Chrystus ją jeszcze przyozdobi darami nadprzyrodzonym (Pnp 1,11). Transcendentna piękność Kościoła-Oblubienicy (Pnp 2,2).

Pnp 1, 2 - "Wino" - symbol miłości; por. Pnp 1,4; Pnp 2,4; Pnp 4,10; Pnp 5,1; Pnp 7,10; Pnp 8,2; Mt 26,29; J 2,1-11.

Pnp 1, 4 - "Pobiegnijmy" - LXX i Wlg dodają: "do wonności olejków twoich". "Wprowadź mię, królu" - hebr.; LXX, Wlg: "Wprowadził mię król". Popr. wg syr., Symmacha.

Pnp 1, 5 - "Kedar", "Szalma" (inni czytają: "Salomona") - plemiona Beduinów w północnej Arabii, na południowy wschód od Edomu. "Zasłony" namiotów, sporządzone z koziej sierści, były ciemnobrunatne lub czarne.

Pnp 1, 6 - "Własnej winnicy", czyli samej Oblubienicy (zob. Wstęp).

Pnp 1, 8 - Wlg: "Jeśli nie znasz siebie".

Pnp 1, 9 - Oblubienica ze względu na bogaty strój przyrównana jest do zaprzęgu faraona. Inni (może wierniej): "Do klaczy mej w zaprzęgu faraona". Punktem porównania jest jednak ozdobna uprząż.

Pnp 1, 12 - Spotkanie na wolnym powietrzu w wyobraźni Oblubienicy urasta do królewskiej biesiady. "Nard", zob. przypisy do Pnp 4,13; por. J 12,3.

Pnp 1, 13 - "Mirra" - wonna żywica w proszku o gorzkim smaku i miłej woni, otrzymywana z wielu gatunków drzew. Cammiphora. Kobiety nosiły ją w woreczku na piersi, aby wdychać jej zapach.

Pnp 1, 14 - "Henny" - El-henna, arabska nazwa kwiatu białego w kształcie grona, o bardzo silnym i miłym zapachu (Lawsonia alba).

Pnp 1, 17 - W wyobraźni oblubieńców trawa, na której spoczywają, jest ich łożem małżeńskim, a drzewa tworzą nad nimi jakby pałac.

Oblubienica:

1 Jam narcyz Saronu¹,
lilia dolin.

Oblubieniec:

2 Jak lilia pośród cierni,
tak przyjaciółka ma pośród dziewcząt.

Oblubienica:

3 Jak jabłoń wśród drzew leśnych,
tak ukochany mój wśród młodzieńców.
W upragnionym jego cieniu² usiadłam,
a owoc jego słodki memu podniebieniu.
4 Wprowadził mnie do domu wina³,
i sztandarem jego nade mną jest miłość³.
5 Posilcie mnie plackami z rodzynek,
wzmocnijcie mnie jabłkami,
bo chora jestem z miłości.
6 Lewa jego ręka pod głową moją,
a prawica jego obejmuje mnie.

Oblubieniec:

7 Zaklinam was, córki jerozolimskie,
na gazele, na łanie pól:
Nie budźcie ze snu, nie rozbudzajcie ukochanej⁴,
póki nie zechce sama.

Pieśń Druga⁵

Oblubienica:

8 Cicho! Ukochany mój!
Oto on! Oto nadchodzi!
Biegnie przez góry,
skacze po pagórkach.
9 Umiłowany mój podobny do gazeli,
do młodego jelenia.
Oto stoi za naszym murem,
patrzy przez okno,
zagląda przez kraty.
10 Miły mój odzywa się
i mówi do mnie:
«Powstań, przyjaciółko ma,
piękna ma, i pójdź!
11 Bo oto minęła już zima,
deszcz ustał i przeszedł.
12 Na ziemi widać już kwiaty,
nadszedł czas przycinania winnic⁶,
i głos synogarlicy już słychać w naszej krainie.
13 Drzewo figowe wydało zawiązki owoców
i winne krzewy kwitnące już pachną.
Powstań, przyjaciółko ma,
piękna ma, i pójdź!
14 Gołąbko ma, [ukryta] w zagłębieniach skały,
w szczelinach przepaści,
ukaż mi swą twarz,
daj mi usłyszeć swój głos!
Bo słodki jest głos twój
i twarz pełna wdzięku».

Chór:

15 «Schwytajcie nam lisy,
małe lisy,
co pustoszą winnice,
bo w kwieciu są winnice nasze».

Oblubienica:

16 Mój miły jest mój, a ja jestem jego,
on stada swe pasie wśród lilii.
17 Nim wiatr wieczorny powieje
i znikną cienie,
wróć⁷, bądź podobny, mój miły,
do gazeli, do młodego jelenia
na górach Beter⁷!

Pnp 2, 1 - Inni: "polny"

Pnp 2, 3 - Por. Łk 1,35.

Pnp 2, 4 - "Domu wina"; inni "sali biesiadnej". 4b Inni: "wojskiem jego przeciwko mnie jest miłość". Analogiczna potęga miłości u Oblubienicy - por. Pnp 4,9; Pnp 6,4n.10.

Pnp 2, 7 - "Ukochanej"; inni: "miłości"; por. Pnp 3,5; Pnp 8,4.

Pnp 2, 8 - Pieśń Druga (Pnp 2,8-3,5) - interpretacja alegoryczna - Izrael: Dobra nowina o zakończeniu niewoli (Pnp 2,8-13); por. Pnp 2,8 z Iz 52,7. Wiosna to symbol nowego życia w odzyskanej Palestynie (Pnp 2,11nn), gdzie pasożytują jeszcze obce narody (Pnp 2,15). Przylgnięcie do Oblubieńca po nocnym szukaniu (Pnp 3,4) - to może gorące nawrócenie po powrocie z niewoli (czasy Ezdrasza i Nehemiasza). Wprowadzenie Pana do świątyni i zjednoczenie (Pnp 3,4n). Kościół: nawiedzenie ludzkości przez Wcielenie (Pnp 2,8n). Chrystus przychodzi, by człowieka powołać, to znaczy wywołać go (Pnp 2,10) z krainy grzechu i śmierci do życia wiecznego. Wiosna (Pnp 2,11-13) jest symbolem wiecznego życia i ma znaczenie eschatologiczne. Kościół musi przejść próbę wiary i wierności (nocne szukanie Pnp 3,1-5).

Pnp 2, 12 - Inni: "czas pieśni".

Pnp 2, 17 - "Wróć" - można też tłumaczyć: :odwróć się" albo: "idź", "przechadzaj się". "Beter" - znaczenie niepewne. Może oznaczać góry "przepaściste". Niektórzy w oparciu o Pnp 4,6 i Pnp 8,14 chcą tu widzieć nazwę jakiejś balsamicznej rośliny.

1 ¹ Na łożu mym nocą szukałam
umiłowanego mej duszy,
szukałam go, lecz nie znalazłam.
2 «Wstanę, po mieście chodzić będę,
wśród ulic i placów,
szukać będę ukochanego mej duszy».
Szukałam go, lecz nie znalazłam.
3 Spotkali mnie strażnicy, którzy obchodzą miasto.
«Czyście widzieli miłego duszy mej?»
4 Zaledwie ich minęłam,
znalazłam umiłowanego mej duszy,
pochwyciłam go i nie puszczę,
aż go wprowadzę do domu mej matki,
do komnaty mej rodzicielki.

Oblubieniec:

5 Zaklinam was, córki jerozolimskie,
na gazele i na łanie pól:
nie budźcie ze snu, nie rozbudzajcie ukochanej,
póki nie zechce sama².

Pieśń Trzecia³

Chór:

6 ⁴ Kim jest ta, co się wyłania z pustyni
wśród słupów dymu⁵,
owiana wonią mirry i kadzidła,
i wszelkich wonności kupców?
7 Oto lektyka Salomona:
sześćdziesięciu mężnych ją otacza
spośród najmężniejszych Izraela.
8 Wszyscy wprawni we władaniu mieczem,
wyćwiczeni w boju.
Każdy ma miecz u boku
przez wzgląd na nocne przygody.
9 Tron⁶ uczynił sobie król Salomon
z drzewa libańskiego:
10 podnóżek zrobił ze srebra,
oparcie ze złota,
siedzenie [wyścielone] purpurą,
a wnętrze wykładane hebanem⁷.
11 Wyjdźcie, córki jerozolimskie,
spójrzcie, córki Syjonu,
na króla Salomona w koronie,
którą ukoronowała go jego matka
w dniu jego zaślubin,
w dniu radości jego serca.

Pnp 3, 1-5 - Por. Pnp 5,6nn; J 20,13-16.

Pnp 3, 5 - Por. Pnp 2,7; Pnp 8,4.

Pnp 3, 6 - Pieśń Trzecia (Pnp 3,6-5,1) - interpretacja alegoryczna - Izrael: Wizja powracających z niewoli i wznowienie teokracji (Pnp 3,6-11). Aluzja do powrotu z Egiptu (słup dymu!). Wizja szczęśliwości w Ziemi Obiecanej (Pnp rozdz. 4 [->Pnp 4,1]). Pan bierze Palestynę na nowo w posiadanie (Pnp 4,16-5,1). Kościół: Ludzkość powraca do Boga "z pustyni" świata nie o własnych siłach (lektyka - Pnp 3,6nn). Chrystus-Król (Pnp 3,9-11). Ludzkość odrodzona: jej piękność (Pnp 4,1-3), moc (Pnp 4,4), siła miłości (Pnp 4,9n), pełnia życia (Pnp 4,12-15), apostolskie promieniowanie (Pnp 4,16; Pnp 5,1); por. Mt 22,2n.

Pnp 3, 6-11 - Sprowadzenie Oblubienicy. Oblubieniec (zwany tu Salomonem) wysyła po Oblubienicę swą lektykę, w której odbywa ona swój uroczysty wjazd. Oblubieniec przyjmuje ją na ślubnym tronie. Prawdopodobnie nie jest to jeszcze wprowadzenie w dom Oblubieńca - ono nastąpi później (Pnp 8,5.14) - ale do namiotu, który dla oblubieńców rozbijano poza miastem, by tam razem zamieszkali w czasie uroczystości weselnych (por. Ps 19[18],6; Jl 2,16) i rozpoczęli życie małżeńskie. Po tym wprowadzeniu Oblubienica jest już uważana za małżonkę, chociaż uroczystości weselne jeszcze się nie skończyły.

Pnp 3, 6 - Dosł.: "jak słupy dymu"; por. Pnp 6,10; Pnp 8,5.

Pnp 3, 9 - "Tron", prawdopodobnie lektyka albo tron ślubny, na którym oboje zasiadali w czasie obchodów weselnych.

Pnp 3, 10 - Tekst prawdopodobnie skażony. Hebr.: "wnętrze jego wyścielone miłością córek jerozolimskich".

Oblubieniec:

1 ¹ O jak piękna jesteś, przyjaciółko moja,
jakże piękna!
Oczy twe jak gołębice
za twoją zasłoną².
Włosy twe jak stado kóz²
falujące na górach Gileadu.
2 Zęby twe jak stado owiec strzyżonych,
gdy wychodzą z kąpieli:
każda z nich ma bliźniaczą,
nie brak żadnej.
3 Jak wstążeczka purpury wargi twe
i usta twe pełne wdzięku.
Jak okrawek granatu³ skroń³ twoja
za twoją zasłoną³.
4 Szyja twoja jak wieża Dawida,
warownie zbudowana;
tysiąc tarcz na niej zawieszono,
wszystką broń walecznych⁴.
5 Piersi twe jak dwoje koźląt,
bliźniąt gazeli,
co pasą się pośród lilii.
6 Nim wiatr wieczorny powieje
i znikną cienie,
pójdę ku górze mirry,
ku pagórkowi kadzidła.
7 Cała piękna jesteś, przyjaciółko moja,
i nie ma w tobie skazy⁵.
8 Z Libanu przyjdź, oblubienico,
z Libanu przyjdź i zbliż się!
Zstąp ze szczytu Amany,
z wierzchołka Seniru i Hermonu,
z jaskiń lwów,
z gór lampartów⁶.
9 Oczarowałaś me serce, siostro ma, oblubienico,
oczarowałaś me serce
jednym spojrzeniem twych oczu,
jednym paciorkiem twych naszyjników⁷.
10 Jak piękna jest miłość twoja,
siostro ma, oblubienico,
o ileż słodsza jest miłość twoja od wina,
a zapach olejków twych nad wszystkie balsamy!
11 Miodem najświeższym ociekają wargi twe, oblubienico,
miód i mleko pod twoim językiem,
a zapach twoich szat
jak woń Libanu.
12 Ogrodem zamkniętym jesteś, siostro ma, oblubienico,
ogrodem zamkniętym, źródłem zapieczętowanym⁸.
13 Pędy⁹ twe - granatów gaj,
z owocem wybornym kwiaty henny⁹ i nardu⁹:
14 nard i szafran, wonna trzcina¹⁰ i cynamon,
i wszelkie drzewa żywiczne,
mirra¹⁰ i aloes, i wszystkie najprzedniejsze balsamy¹⁰.
15 [Tyś] źródłem mego ogrodu¹¹, zdrojem wód żywych
spływających z Libanu.

Oblubienica:

16 Powstań, wietrze północny, nadleć, wietrze z południa,
wiej poprzez ogród mój, niech popłyną jego wonności!
Niech wejdzie miły mój do swego ogrodu
i spożywa jego najlepsze owoce!

Pnp 4, 1-16 - Pochwała Oblubienicy; Pnp 4,1-7: przymioty fizyczne; Pnp 4,8-16: czar osobowości; Pnp 4,16-5,1: oddanie się Oblubieńcowi i wzięcie przez niego w posiadanie.

Pnp 4, 1 - "Za twoją zasłoną" - Wlg: "oprócz tego, co się wewnątrz tai". "Kóz" - kozy palestyńskie są ciemno-brunatne lub czarne.

Pnp 4, 3 - "Granatu" - zob. Pnp 4,13. "Skroń" - autor ma na myśli całą twarz. "Za twoją zasłoną" - Wlg jak wyżej Pnp 4,1.

Pnp 4, 4 - Por. Pnp 7,5; Ez 27,10n. Porównanie odnosi się może do ozdób szyi.

Pnp 4, 7 - Kościół w liturgii Niepokalanego Poczęcia zastosowuje ten wiersz do Maryi.

Pnp 4, 8 - Wiersz różnie tłumaczony. "Z Libanu przyjdź" - wg LXX, Wlg, syr., VL; hebr.: "ze mną z Libanu". "Zbliż się"; Wlg: "będziesz ukoronowana". "Zstąp", inni: "spójrz". Amana i Hermon (po amorycku: Senir, Pwt 3,9) nie znajdują się w Libanie, lecz w równoległym do niego, wschodnim łańcuchu górskim, Antylibanie. Tędy biegła droga z Babilonii.

Pnp 4, 9 - por. Pnp 6,5. Wlg: "jednym okiem twoim i jednym włosem szyi twojej".

Pnp 4, 12 - Por. Prz 5,15-18.

Pnp 4, 13 - "Pędy"; inni "kanały", nawiązują do Pnp 4,12. Drzewa granatowe (punica granatum), pokrewne rodzinie mirtowych, niewielkie, silnie rozgałęzione o pięknym purpurowym kwiecie; owoc wielkości jabłka, bardzo orzeźwiający. "Henna" - zob. Pnp 1,14. "Nard" - roślina indyjskiego pochodzenia o wielu odmianach, z której korzeni wyrabia się drogocenny i bardzo wonny olejek (por. Mk 14,3; J 12,3).

Pnp 4, 14 - "Wonna trzcina" używana była do wyrobu wonnych olejków, a także w liturgii jako składnik kadzidła. W połączeniu z cynamonem i mirrą używano jej do sporządzania świętego oleju (zob. Wj 30,23). "Mirra"; zob. Pnp 1,13. "Balsam" jest gęstą żywicą o silnym zapachu, wydobywaną z krzewu balsamowego (balsamodendron).

Pnp 4, 15 - "Mego ogrodu", hebr.; LXX, Wlg: "ogrodów"; popr. ze względu na kontekst.

Oblubieniec:

1 Wchodzę do mego ogrodu, siostro ma, oblubienico;
zbieram mirrę mą z moim balsamem;
spożywam plaster z miodem moim;
piję wino moje wraz z mlekiem moim.
Jedzcież, przyjaciele, pijcie,
upajajcie się, najdrożsi!

Pieśń Czwarta¹

Oblubienica:

2 ² Ja śpię, lecz serce me czuwa:
Cicho! Oto miły mój puka!
«Otwórz mi, siostro moja, przyjaciółko moja,
gołąbko moja, ty moja nieskalana,
bo pełna rosy ma głowa
i kędziory me - kropli nocy».
3 «Suknię z siebie zdjęłam,
mam więc znów ją wkładać?
Stopy umyłam,
mam więc znów je brudzić?»³
4 Ukochany mój przez otwór włożył rękę swą,
a serce me zadrżało z jego powodu.
5 Wstałam, aby otworzyć miłemu memu,
a z rąk mych kapała mirra,
z palców mych mirra drogocenna⁴
- na uchwyt zasuwy⁴.
6 Otworzyłam ukochanemu memu,
lecz ukochany mój już odszedł i znikł;
życie mię odeszło, iż się oddalił⁵.
Szukałam go, lecz nie znalazłam,
wołałam go, lecz nie odpowiedział.
7 Spotkali mnie strażnicy, którzy obchodzą miasto,
zbili i poranili mnie,
płaszcz mój zdarli ze mnie
strażnicy murów⁶.
8 Zaklinam was, córki jerozolimskie:
jeśli umiłowanego mego znajdziecie,
cóż mu oznajmicie?
Że chora jestem z miłości.

Chór:

9 Jakiż to jest ten twój miły z najmilszych,
o najpiękniejsza z niewiast?
Jakiż to jest ten twój miły z najmilszych,
że nas tak zaklinasz?

Oblubienica:

10 ⁷ Miły mój śnieżnobiały i rumiany⁸,
znakomity spośród tysięcy.
11 Głowa jego - najczystsze złoto,
kędziory jego włosów jak gałązki palm,
czarne jak kruk.
12 Oczy jego jak gołębice
nad strumieniami wód.
Zęby jego⁹ wymyte w mleku
spoczywają w swej oprawie.
13 Jego policzki jak balsamiczne grzędy,
dające wzrost wonnym ziołom.
Jak lilie wargi jego,
kapiące mirrą najprzedniejszą¹⁰.
14 Ręce jego jak walce¹¹ ze złota,
wysadzane drogimi kamieniami.
Tors jego - rzeźba z kości słoniowej,
pokryta szafirami.
15 Jego nogi - kolumny z białego marmuru,
wsparte na szczerozłotych podstawach.
Postać jego [wyniosła] jak Liban,
wysmukła jak cedry.
16 Usta¹² jego przesłodkie
i cały jest pełen powabu.
Taki jest miły mój, taki jest przyjaciel mój,
córki jerozolimskie!

Pnp 5, 2 - Pieśń Czwarta (Pnp 5,2-6,10) - interpretacja alegoryczna - Izrael: Wezwanie do otrząśnięcia się z letargu niewoli i opory niektórych przywykłych do niewoli (Pnp 5,2n; por. Iz 52,1n). Bolesny powrót (Pnp 5,7). W opisie Oblubieńca (Pnp 5,10-16) niektórzy dostrzegają przymglony opis świątyni (por. 1 Krl rozdz. 6-7 [->1 Krl 6,1]). Zapowiedź zjednoczenia w jedno królestwo w czasach mesjańskich (Pnp 6,4: Tirsa i Jerozolima): Potwierdzenie wybraństwa Izraela i wywyższenie ponad inne narody (Pnp 6,8nn). Kościół: Kluczowym problemem ludzkości jest problem przyjęcia Boga w Jego nawiedzeniach (Wcielenie, łaska, paruzja): to temat Pnp 5,2-8. Czuwanie postawą uczniów Chrystusa (Pnp 5,2; por. Mt 25,6; Łk 12,35-40). Bóg nie wdziera się, ale puka, prosi: "otwórz mi..." (por. Ap 3,20). Na zapytania świata (Pnp 5,9) Kościół odpowiada Ewangelią Chrystusa, którego królewską wspaniałość głosi (Pnp 5,10-16). Pnp 6,8nn to stwierdzenie transcendencji Kościoła w stosunku do narodów i ostateczna jego apoteoza w sensie Iz rozdz. 60 [->Iz 60,1]; Ap 21,24-27. Wiersz Pnp 6,10; stosuje Kościół do Wniebowzięcia Maryi; por. Ap 12,1.

Pnp 5, 2-8 - Por. Pnp 3,1-5.

Pnp 5, 3 - Wahanie Oblubienicy nie oznacza niedbalstwa ani obojętności; dowodzi tego Pnp 5,2 a i Pnp 5,4 b; por. Łk 11,7.

Pnp 5, 5 - "Drogocenna", dosł.: "spływająca", gdyż najcenniejsza mirra była płynna; "zasuwy" - Oblubieniec w dowód miłości pozostawił ją kapiącą od mirry.

Pnp 5, 6 - Hebr., LXX, Wlg: "gdy przemówił", popr. na podstawie kontekstu.

Pnp 5, 7 - Strażnicy traktują Oblubienicę jako kobietę złego prowadzenia.

Pnp 5, 10-16 - Jedyny hymn pochwalny na cześć Oblubieńca. Hymnów na cześć Oblubienicy jest cztery (Pnp 4,1-7.8-16; Pnp 6,4-10; Pnp 7,2-10).

Pnp 5, 10 - Por. Rdz 49,12; Lm 4,7.

Pnp 5, 12 - "Zęby jego" - brakuje w hebr., LXX i Wlg; popr. na podstawie kontekstu i analogii Pnp 6,6 i Rdz 49,12.

Pnp 5, 13 - Ludzie Wschodu lubią skrapiać brodę wonnościami (por. Ps 133[132],2).

Pnp 5, 14 - "Walce" albo "pierścienie". Przedramiona Oblubieńca w bransoletach robią wrażenie walców ze złota.

Pnp 5, 16 - Dosł.: "podniebienie" jako organ mowy.

Chór:

1 Dokąd odszedł twój umiłowany,
o najpiękniejsza z niewiast?
W którą zwrócił się stronę miły twój,
byśmy go wraz z tobą szukały?

Oblubienica:

2 Miły mój zszedł do swego ogrodu,
ku grzędom balsamicznym,
aby paść [stado swoje] w ogrodach
i zbierać lilie.
3 Jam miłego mego, a mój miły jest mój,
on [stado swoje] pasie wśród lilii.

Oblubieniec:

4 Piękna jesteś, przyjaciółko moja, jak Tirsa¹,
wdzięczna jak Jeruzalem,
groźna¹ jak zbrojne zastępy.
5 Odwróć ode mnie twe oczy,
bo niepokoją mnie.
² Włosy twoje jak stado kóz
falujące na [górach] Gileadu.
6 Zęby twoje jak stado owiec
wychodzących z kąpieli,
każda z nich ma bliźniaczą,
nie brak żadnej.
7 Jak okrawek granatu skroń twoja,
za twoją zasłoną.
8 Sześćdziesiąt jest królowych
i nałożnic osiemdziesiąt,
a dziewcząt bez liczby³,
9 [lecz] jedyna jest moja gołąbka, moja nieskalana,
jedyna⁴ swej matki,
wybrana swej rodzicielki.

Chór:

Podziwiają ją dziewczęta i zwą ją szczęśliwą,
królowe i nałożnice ją wysławiają:
10 «Kimże jest ta, która świeci z wysoka⁵ jak zorza,
piękna jak księżyc, jaśniejąca jak słońce,
groźna jak zbrojne zastępy?»

Pieśń Piąta⁶

Oblubienica:

11 Zeszłam do ogrodu orzechów,
by spojrzeć na świeżą zieleń doliny,
by zobaczyć, czy rozkwita krzew winny,
czy w kwieciu są już granaty.
12 Niespodziewanie znalazłam się⁷
[wśród] wozów książęcego orszaku.

Pnp 6, 4 - Tirsa - pierwsza stolica północnego królestwa, położona nieco na wschód od Samarii (por. 1 Krl 15,33). "Groźna...", wyraża siłę miłości i powabu Oblubienicy; por. Pnp 6,10.

Pnp 6, 5 - c-7 Powtórzenie z nieznacznymi zmianami Pnp 4,1 c-3.

Pnp 6, 8 - Por. 1 Krl 11,3.

Pnp 6, 9 - Tzn. szczególnie umiłowana. Tu może najwyraźniej w całej Pnp zarysowuje się postać Maryi.

Pnp 6, 10 - "Święci z wysoka", dosł.: "spogląda z góry"; por. Pnp 3,6; Pnp 8,5.

Pnp 6, 11 - Pieśń Piąta (Pnp 6,11-8,4) - interpretacja alegoryczna - Izrael: Radość z powrotu do Palestyny (por. Jr rozdz. 31 [->Jr 31,1], a specjalnie Jr 31,4.13). Opis Oblubienicy w porządku odwrotnym do Pnp 4,1-7, od stóp ku górze. Niektórzy widzą tu przymglony opis Palestyny oglądanej od południa ku północy. Zarysowują się tu dobra mesjańskie: urodzaj, płodność (Pnp 7,3n), moc przeciw wrogom (Pnp 7,5), wreszcie powrót miłości Jahwe (Pnp 7,9nn) lub może miłość Mesjasza. Kościół: Wszystkie te dobra w sensie duchowym stosują się do Kościoła. Pnp 8,1 to tęsknota za Wcieleniem, które czyni Boga jednocześnie Oblubieńcem i bratem.

Pnp 6, 12 - "Znalazłam się" - dosł.: "dusza moja postawiła mnie". Wiersz najtrudniejszy w Pnp, sens niepewny, dotychczasowe próby oddania go nie są w pełni zadowalające.

Chór I:

1 Obróć się¹, obróć, Szulamitko¹,
obróć się, obróć się, niech się twym widokiem nacieszymy!

Chór II:

Cóż się wam podoba¹ w Szulamitce,
w tańcu obozów?¹

Obydwa Chóry:

2 Jak piękne są twe stopy w sandałach,
księżniczko!
Linia twych bioder jak kolia²,
dzieło rąk mistrza.
3 Łono³ twe, czasza okrągła:
niechaj nie zbraknie w niej wina korzennego!
Brzuch twój jak stos pszenicznego ziarna
okolony wiankiem lilii.
4 Piersi twe jak dwoje koźląt,
bliźniąt gazeli.
5 Szyja twa jak wieża ze słoniowej kości.
( . . . . . . . . . . . )
Oczy twe jak sadzawki w Cheszbonie⁴,
u bramy Bat-Rabbim⁴.
Nos twój jak baszta Libanu,
spoglądająca ku Damaszkowi.
6 Głowa twa [wznosi się] nad tobą jak Karmel,
włosy głowy twej jak królewska purpura,
splecione w warkocze⁵.

Oblubieniec:

7 O jak piękna jesteś, jakże wdzięczna,
umiłowana, pełna rozkoszy!
8 Postać twoja wysmukła jak palma,
a piersi twe jak grona winne.
9 Rzekłem: wespnę się na palmę,
pochwycę gałązki jej owocem brzemienne.
Tak! Piersi twe niech mi będą jako grona winne,
a tchnienie twe jak zapach jabłek.
10 Usta twoje jak wino wyborne,
które spływa mi po podniebieniu,
zwilżając wargi i zęby⁶.

Oblubienica:

11 Jam miłego mego
i ku mnie zwraca się jego pożądanie.
12 Pójdź, mój miły, powędrujemy w pola,
nocujmy po wioskach!
13 O świcie pospieszmy do winnic,
zobaczyć, czy kwitnie winorośl,
czy pączki otwarły się,
czy w kwieciu są już granaty:
tam ci dam miłość moją.
14 Mandragory⁷ sieją woń,
nad drzwiami naszymi wszelki owoc wyborny,
świeży i zeszłoroczny
dla ciebie, miły mój, chowałam.

Pnp 7, 1 - "Obróć się (cztery razy), inni: "wróć" lub "zatrzymaj się". "Szulamitko" - może forma żeńska od imienia Salomona? Inni widzą tu aluzję do Szunemitki (1 Krl 1,3). "Cóż się wam podoba...?", dosł. "Na cóż z przyjemnością patrzeć chcecie? "W tańcu obozów", inni: "jak w tańcu na dwa chóry"; inni: "jak taniec Machanaim" (por. Rdz 32,3). Dziś jeszcze w niektórych okolicach Syrii i Palestyny, w czasie uroczystości weselnych, oblubienica wykonuje taniec, zwany "tańcem miecza". Jest to jakby próba ogniowa Oblubienicy. Gdy ona tańczy, chór dziewcząt śpiewa pochwałę jej piękności (por. Pnp 7,2-6). Inni sadzą, że nie ma tu mowy o tańcu Oblubienicy: ona stoi albo przechodzi między dwoma chórami tańczących dziewcząt.

Pnp 7, 2 - Porównanie nieprzejrzyste, tłum. niepewne.

Pnp 7, 3 - "Łono" dosł.: "pępek". Synekdoche: "brzuch". W interpretacji geograficznej brzuch oznacza Wyżynę Judzką, pępek - Jerozolimę, piersi - bliźniacze góry Garizim i Ebal.

Pnp 7, 5 - Por. Pnp 4,4. Tekst uszkodzony, Brakujący stych 5b można by uzupełnić stychem 4,4b. "Cheszbon" - dawna stolica Amorytów w Zajordaniu (por. Lb 21,25). "Bat-Rabbim" - nazwa nieznana; niektórzy tłum.: "córka mnóstwa", czyli miasto bardzo ludne (por. Wlg).

Pnp 7, 6 - Wiersz prawdopodobnie skażony. Inni: "warkocze twe jak purpura, król zaplątał się w twe loki".

Pnp 7, 10 - Sens niepewny.

Pnp 7, 14 - Mandragora - symbol miłości i płodności. Kobiety jadły te owoce, aby pociągnąć ku sobie uczucie swych mężów (por. Rdz 30,14nn).

1 O gdybyś był moim bratem,
który ssał pierś mojej matki,
spotkawszy na ulicy, ucałowałabym cię,
i nikt by mną nie mógł pogardzić.
2 Powiodłabym cię i wprowadziła
w dom matki mej, która mię wychowała¹;
napoiłabym cię winem korzennym,
moszczem z granatów.
3 Lewa jego ręka pod głową moją,
a prawica jego obejmuje mnie.

Oblubieniec:

4 Zaklinam was, córki jerozolimskie,
( . . . . . . . . . . . )²
na cóż budzić ze snu, na cóż rozbudzać umiłowaną,
póki nie zechce sama?

Pieśń Szósta³

Chór:

5 Kim jest ta, co się wyłania z pustyni,
wsparta na oblubieńcu swoim?

Oblubieniec:

Pod jabłonią obudziłem cię;
tam poczęła cię matka twoja,
tam poczęła cię ta, co cię zrodziła⁴.

Oblubienica:

6 ⁵ Połóż mię jak pieczęć⁶ na twoim sercu,
jak pieczęć na twoim ramieniu,
bo jak śmierć potężna jest miłość,
a zazdrość jej nieprzejednana jak Szeol,
żar jej to żar ognia,
płomień Pański⁶.
7 Wody wielkie nie zdołają ugasić miłości,
nie zatopią jej rzeki.
Jeśliby kto oddał za miłość całe bogactwo swego domu,
pogardzą nim tylko⁷.

Bracia:

8 ⁸ Siostrzyczkę małą mamy,
piersi jeszcze nie ma.
Cóż zrobimy z siostrą naszą,
gdy zaczną mówić o niej?⁹
9 Jeśli murem jest,
uwieńczymy ją gzymsem ze srebra;
jeśli bramą jest,
wyłożymy ją deskami z cedru¹⁰.

Oblubienica:

10 Murem jestem ja,
a piersi me są basztami,
odkąd stałam się w oczach jego
jako ta, która znalazła pokój¹¹.

Bracia:

11 Salomon miał winnicę
w Baal-Hamon¹²;
oddał ją dzierżawcom.
Za owoc jej płacić miał każdy
tysiąc syklów srebra.

Oblubieniec:

12 Oto przede mną winnica moja, moja własna:
tysiąc syklów¹³ tobie, Salomonie,
a dwieście stróżom jej owocu.
13 O ty, która mieszkasz w ogrodach,
- druhowie nasłuchują twego głosu -
o daj mi go usłyszeć!

Oblubienica:

14 Biegnij, miły mój, bądź podobny do gazeli
lub do młodego jelenia
na górach [wśród] balsamowych drzew!

Pnp 8, 2 - Inni. Wlg: "tam mnie będziesz uczył".

Pnp 8, 4 - Por. Pnp 2,7; Pnp 3,5. Prawdopodobnie brak stychu 4b, odpowiadającego 2,7b.

Pnp 8, 5 - Pieśń Szósta (Pnp 8,5-14) - interpretacja alegoryczna - Izrael: Nowy obraz powrotu z niewoli (Pnp 8,5). Izrael z natury był narodem lichym i lekceważonym przez inne narody (Pnp 8,8). Jedynie z powodu Jahwe je przewyższał (Pnp 8,10). On to rewindykuje swe wyłączne prawa przeciw władcom Babilonu (Pnp 8,12). Wprowadzenie do Palestyny (Pnp 8,14). Kościół: Obraz zbawienia przez Chrystusa (Pnp 8,5); por. J 14,6; Hbr 4,14nn. Wiersz 8,5ab liturgia stosuje do Wniebowzięcia. Miłość doskonała (Pnp 8,6n). Chrystus płaci wysoką cenę za ludzkość (Pnp 8,12; por. 1 Kor 6,20; 1 P 1,18n). Zgoda Oblubienicy wobec całego stworzenia na uprowadzenie przez Oblubieńca-Chrystusa w "krainę górską", czyli do nieba, z którego przyszedł (Pnp 8,13n; por. 1 Tes 4,17). To zakończenie Pnp ma duże analogie z zakończeniem Ap. Bieg historii świata dąży ostatecznie do tego spotkania dwojga "JEDYNYCH" i cały najgłębszy sens dziejów jest w tym.

Pnp 8, 5 - Por. Pnp 3,6; Pnp 6,10. Do stychu 5a Wlg dodaje: "opływająca w rozkosze".

Pnp 8, 6 - Hymn o miłości, który można postawić obok dwu hymnów o miłości w NT. Pnp 8,6-7b odpowiada Rz 8,35-39 i mówi o niepokonanej sile miłości, zaś Pnp 8,7 cd odpowiada 1 Kor 13,1nn, o nieporównywalnej z niczym wartości miłości.

Pnp 8, 6 - "Pieczęć" noszono na sznurku umocowanym na szyi lub ramieniu; uważano ją za alter ego. Por. Rdz 38,18; Jr 22,24; Ag 2,23; "płomień Pański", forma hebr. superlatywu, znaczy tyle co płomień ogromnej mocy. Nie możemy uważać tego za wzmiankę o Bogu w Pnp.

Pnp 8, 7 - Wlg: "wzgardzi nią jako nicością".

Pnp 8, 8-12 - Kupno Oblubienicy, zgodnie ze zwyczajem (zob. Rdz 34,11n; Oz 3,2), przedstawione jest w dwóch alegoriach: jako zdobywanie miasta (Pnp 8,9n) i jako kupno winnicy (Pnp 8,11n). Główną rolę odgrywają tu bracia Oblubienicy, którzy sprawują nad nią opiekę (Pnp 8,8n; por. Pnp 1,6). Bracia podwyższają cenę (Pnp 8,9.11). Oblubieniec wszystko płaci z nadwyżką (Pnp 8,12). Urywek Pnp 8,8-14 niektórzy uważają za dodatek późniejszy.

Pnp 8, 8 - Tzn. gdy będzie dojrzała do małżeństwa.

Pnp 8, 9 - Podwyższanie ceny przez braci sprzedających alegorycznie przedstawione jest jako umacnianie i ozdabianie miasta.

Pnp 8, 10 - Oblubienica protestuje przeciwko zarzutowi niedojrzałości (Pnp 8,8). Ona jest miastem, które już otworzyło swe bramy (por. Pwt 20,10n) Oblubieńcowi i stąd czerpie swą warowność niezdobytą: dziewiczą czystość.

Pnp 8, 11 - Może symboliczna nazwa Jerozolimy albo Palestyny?

Pnp 8, 12 - Suma wygórowana (por. Pwt 22,29; Oz 3,2), symbol krwi Chrystusa.